"Ευχαριστώ αυτούς που κράτησαν τη Θρησκεία μου, τη Γλώσσα μου και την Εθνικότητά μου, για να είμαι Χριστιανός και να λέγομαι Έλληνας."


(Παύλος Βρέλλης)





«Δεν ήρθε πρώιμα η άνοιξη κι ουδέ το καλοκαίρι.

Χαιρόμαστε, χορεύουμε και ψιλοτραγουδάμε,

γιατί ελευτερωθήκανε, αητέ, τα Γιάννενά μας!»






«Την Ιστορία μελέτα παιδί μου,
γιατί έτσι όχι μόνο τον εαυτό σου και τη ζωή σου θα κάμεις ένδοξη και χρήσιμη στην ανθρώπινη κοινωνία,
αλλά και το μυαλό σου οξυδερκέστερο και διαυγέστερο... »
[Ιπποκράτης]





"Η λίμνη των στεναγμών" ...άλλοτε και τώρα!


Φωτογραφίες της λίμνης Παμβώτιδας των Ιωαννίνων σε διαφορετικές εποχές...





Φωτογραφίες δημοσιευμένες στη σελίδα: "Λατρεύω τα Γιάννενά μου"

_______________________________________________________________________________












Η λίμνη των Ιωαννίνων, 1959 - Λήψεις: Λότη Πέτροβιτς

_______________________________________________________________________________

 





Από τη σελίδα: "I love Ioannina"

  _______________________________________________________________________________

Ο ΟΡΚΟΣ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΟΥ ΤΟΥ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΚΟΜΙΤΑΤΟΥ

Ο όρκος του καπετάν Κρομμύδα και η ένταξή του στο Ηπειρωτικό Κομιτάτο


"Ο όρκος των Φιλικών",
φανταστική σύνθεση του Θεόφιλου Δ. Τσόκου, 1849,
όπου αναπαρίσταται όρκος αγωνιστή
στα ιδανικά της Φιλικής Εταιρίας
(Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)
Ο υποψήφιος Φιλικός ορκίζεται από έναν ιερέα
πάνω σε ένα εικόνισμα της Παναγίας.
Κατά τις αρχές του 20ου αιώνα η ένταση της δράσης των λαών της Βαλκανικής για απελευθέρωση και εθνική αποκατάσταση, είχε ως αποτέλεσμα και την ένταση της μεταξύ τους διαμάχης και την πολεμική  δράση για επικράτηση στις υπόδουλες περιοχές-χώρες, των εθνικών κομιτάτων και των ανταρτικών σωμάτων. Η ανάγκη αυτή επέβαλε την οργάνωση του απελευθερωτικού αγώνα και στην Ήπειρο με αποτέλεσμα τη σύμπηξη της «Ηπειρωτικής Εταιρείας» ή «Ηπειρωτικό Κομιτάτο» που ήταν ένα τοπικό παράρτημα της «Πανελλήνιας Εθνικής Εταιρείας» της οποίας πρόεδρος ήταν ο Παναγιώτης Δαγκλής με το βαθμό τότε του συνταγματάρχη στο Υπουργείο των Στρατιωτικών.
Η Ηπειρωτική Εταιρεία είχε τρεις Διευθύνσεις: την Α΄ στα Γιάννινα, την Β΄ στην Πρέβεζα και την Γ΄ στο Αργυρόκαστρο. Η Α΄Διεύθυνση είχε τρία Τμήματα «εταίρων» μέσα στα Γιάννινα και άλλα τρία στην ύπαιθρο στο Κουκούλι Ζαγορίου, στη Ζόριστα και στους Καλαρύτες. Υποδεέστερες μονάδες ήταν οι «Ομάδες Αδελφών». Η οργάνωση ήταν συνωμοτική και για τούτο μυστική. Κάθε εγγραφόμενος έπρεπε να μυηθεί από κάποιο μέλος και να ελεγχθεί για τη σοβαρότητά του. Ο ανώτερος βαθμός μύησης ήταν ο «εταίρος», δεύτερος ήταν ο «αδελφός» και ο τρίτος ο «ελευθερωτής» ο οποίος ήταν και ο κατ’ εξοχήν εκτελεστικός. Κάθε πρόσληψη και ένταξη ακολουθεί μια σειρά βημάτων με πρώτη την υπόδειξη του ατόμου, παρακολούθηση και έλεγχο, η πρόταση για αποδοχή, ακολουθούσε η μύηση και τέλος ο όρκος. Κάθε βαθμός είχε και το ειδικό κείμενο του όρκου για τους μυημένους.
 Στα Γιάννινα, την περίοδο του 1906-1912, ο ατρόμητος ηγούμενος Άνθιμος διέθεσε το Σιναϊτικό Μετόχι της Αγίας Αικατερίνης για να κρύβει τα όπλα των ανταρτών στα σπίτια των αυλών του Μετοχίου και σε άλλα σπίτια όπως αυτό του Χαράλαμπου Παπά. Ο ίδιος ο Άνθιμος όρκισε τον Καπετάν Κρομμύδα όπως θα διαβάσουμε παρακάτω.
Είμαστε στο 1908 και οι ανοιξιάτικες αύρες έλιωναν τα χιόνια στα ψηλά βουνά του Σμόλικα, του Λάκμωνα, των Τζουμέρκων. Μαζί έλιωναν και οι πάγοι της απογοήτευσης από τις καρδιές των ραγιάδων, που είχαν συσσωρεύσει οι ατυχείς εξορμήσεις του 1854, του 1878 και ιδίως του ατυχούς 1897.
Στις λαϊκές μάζες των Γιαννίνων και στην ύπαιθρο ξυπνούσαν οι πόθοι των αγώνων και της λευτεριάς, τα τρισένδοξα μετέωρα του Ζαλόγγου, του Σουλίου, της Χειμάρρας, της Πάργας και των αμέτρητων ενδόξων Ηπειρωτικών τοποθεσιών, όπου χύθηκαν ποτάμια Ηπειρωτικού αίματος, τραβούσαν σαν μαγνήτης, τη λαϊκή νεολαία προς τον βωμό της θυσίας.
Μέσα σε τέτοια ατμόσφαιρα ένα δειλινό του θέρους του 1908 έδιδε τον όρκο στην Α΄ Διεύθυνση της Ηπειρωτικής Εταιρείας στα Γιάννινα, ο καπετάν Σπύρος Κρομμύδας, στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης.
Ο Γιώργης ο Πραμαντιώτης, παλιός αγωνιστής, επίτροπος και νεωκόρος της εκκλησίας του Μετοχίου της Αγίας Αικατερίνης, άνοιξε με προσοχή την πίσω πόρτα του περιβόλου του Μετοχίου που βλέπει στην οδό Αραβαντινού. Ανάμεσα από ψηλά κυπαρίσσια και το στενό μονοπάτι του περιβόλου, γλίστρησε ο ατσαλένιος Καπετάν Κρομμύδας στο Ναό της Αγίας Αικατερίνης. Οι πόρτες έκλεισαν και οι βαριοί σύρτες και οι αμπάρες τάραξαν με τους κρότους τους το μυστήριο της σιωπής, μέσα στο μισοσκόταδο του Ναού, το οποίο διέκοπτε το μελιχρό φως των καντηλιών, που έκαιγαν μπροστά από τα μαυρισμένα από τα χρόνια εικονίσματα.

* * *
Ο Κρομμύδας, άναψε ένα κηρί, στάθηκε από ένστικτο μπροστά στο δικέφαλο αετό – το σύμβολο αυτό της χιλιόχρονης Αυτοκρατορίας του Βυζαντίου – που ήταν σκαλισμένος στις πλάκες, στη μέση της εκκλησίας, έκαμε σταυροκοπούμενος τρεις μετάνοιες, και προχώρησε προς την ωραία Πύλη.
Εκεί μπροστά, επάνω στο δισκέλιο, ήταν τοποθετημένο πάνω σε μικρή μεταξωτή σημαία, ένα ασημωμένο Ευαγγέλιο και πάνω σ’αυτό βαλμένα χιαστί ένα γιαταγάνι και ένα περίστροφο.
Η ωραία Πύλη άνοιξε, στο βάθος η Αγία Τράπεζα με τον Εσταυρωμένο κρεμασμένο επί ξύλου, ο κατηχητής, περιβεβλημένος μακρύ μαύρο ράσο και με μια μαύρη προσωπίδα προχώρησε από το ιερό με αργό βήμα προς την ωραία Πύλη, με βαθειά φωνή υπέμνησε στον μυούμενο τις βαρύτατες συνέπειες του όρκου του, τις παραδόσεις του τόπου του, τις υποχρεώσεις προς το Έθνος του, και τον κάλεσε ν’ απαντήσει ελεύθερα, εάν είναι παρασκευασμένος ν’ αναλάβει το μεγάλο χρέος, αλλά και την μεγάλη ευθύνη της εισόδου στην απελευθερωτική οργάνωση. Ο γενναίος καπετάνιος απάντησε με σταθερή φωνή καταφατικά.
Τότε τον κάλεσε να γονατίσει, να θέσει το χέρι πάνω στο Ευαγγέλιο και απήγγειλε τον φρικτό όρκο, με τον οποίο υποσχόταν να χύσει και την τελευταία ρανίδα του αίματος του υπέρ της Ελευθερίας της Ηπείρου. Ο καπετάν Κρομμύδας επαναλάμβανε κάθε λέξη με καταφανή συγκίνηση.
Η ιεροτελεστεία τελείωσε.
Ο άνθρωπος που τόσα χρόνια γύριζε σαν αγρίμι στα βουνά, ληστεύοντας, σφάζοντας και διωκόμενος, ο άνθρωπος που δεν είχε γνωρίσει τον φόβο στην ψυχή του, έτρεμε σύγκορμος, τα δάκρυα ανέβλυζαν από τα μάτια του, έκαμε το σημείο του Σταυρού και κατασπαζόμενος τον ανάδοχο και τον παριστάμενο Γεώργιο Πραμαντιώτη είπε :
-«Δοξάζω το Θεό που με αξίωσε να ιδώ αυτή την Άγια ημέρα. Τον παρακαλώ να μου δώση δύναμη να υπηρετήσω την Πατρίδα μου».
Το θαύμα είχε συντελεσθεί, ο χθεσινός ληστής, αδιακρίτως Τούρκων και Ελλήνων, είχε μεταβληθεί σε τρομερό εκδικητή της Φυλής του. Πολέμησε τον κατακτητή σαν λιοντάρι, επέζησε και είδε πραγματοποιούμενο το όνειρο τόσων γενεών το 1913.
Πέθανε στο χωριό του σαν τίμιος Ηπειρώτης.

* * *
Διασκευή από άρθρο στο περιοδικό Ηπειρωτική Εστία του Αλ. Λιβαδέως (1952)


Η--Χ--Υ--Ρ--Ο «ΠΟΛΥΤΕΧΝΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ» στα οχυρά του Μπιζανίου, κάτω από το ολόγιομο φεγγάρι (23/6/2013)

Την Κυριακή 23 Ιουνίου, κάτω από το φως μιας ολόλαμπρης πανσελήνου, η οποία συνέπιπτε με το περίγειο, την πλησιέστερη δηλαδή απόσταση – κάπου 350 χιλιάδες χιλιόμετρα- που βρέθηκαν αυτή τη χρονιά η Γη και η Σελήνη, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά μία καλλιτεχνική παράσταση στα κηρυγμένα ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία οχυρά του Μπιζανίου, στο ομώνυμο ύψωμα, απ’ όπου και προσφέρεται μια ιδιαίτερη πανοραμική άποψη του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων.  
Η πολύτεχνη παράσταση Η-Χ-Υ-Ρ-Ο, της οποίας την συνολική καλλιτεχνική διεύθυνση είχε ο συνθέτης Δημήτρης Καραγεώργος πάνω σε μια ιδέα που επεξεργάστηκαν μαζί με την αρχαιολόγο Ελένη Κοτζαμποπούλου, διοργάνωσαν στο πλαίσιο του εορτασμού των εκατοστών Ελευθερίων της πόλης, το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Ηπειρωτικών Σπουδών, Ειδική Περιφερειακή Υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Πολιτισμού και το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών.  Η συνδρομή της 8ης Μεραρχίας και του Μικρασιατικού Συλλόγου Νεοκαισάρειας Ιωαννίνων καθώς και μιας ομάδας εθελοντών από νέα κορίτσια και αγόρια υπήρξε καθοριστική για την προετοιμασία, και την επιτυχή έκβαση του δύσκολου αυτού εγχειρήματος, σε έναν χώρο όπου απουσιάζουν στοιχειώδεις υποδομές.
Κορμός της παράστασης ήταν το μουσικό έργο το οποίο συνέθεσαν ειδικά για την περίσταση ο Δημήτρης Καραγεώργος και ο Σταύρος Σακελλαρίου, έργο ηλεκτροακουστικής μουσικής με φυσικά όργανα που δημιουργείται εκείνη τη στιγμή ζωντανά. Ο πρώτος έπαιξε τα όργανα νέι, τσαμπούνα, μονόχορδο και κρουστά αξιοποιώντας μάλιστα ως κρουστά υπολείμματα μεταλλικών βλημάτων από τις πολεμικές συρράξεις της περιόδου 1912-1913 προερχόμενα από το ίδιο το ύψωμα των οχυρών και o δεύτερος επεξεργάζεται ζωντανά τους ήχους των οργάνων αναπτύσσοντας έτσι ένα δημιουργικό διάλογο.  Φυσικοί ήχοι, ηχογραφημένοι στο τόπο των οχυρών, όπως γρύλοι και βατράχια, εντάσσονται στο έργο επεξεργασμένοι ζωντανά από τον Η/Υ, ενώ όλη η μουσική που παράγεται κινείται  στο χώρο που ορίζουν και δημιουργούν τα 6 ηχεία (κανάλια) που περιβάλουν τους ακροατές.   Παράλληλα με τη μουσική, πάνω στον τοίχο ενός ερειπωμένου κτηρίου ο Κωστής Εμμανουηλίδης μέσα από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και με την τεχνική του video mapping προέβαλε σε ζωντανή εκτέλεση φτιάχνοντας την δική του εικαστική δημιουργία, εικόνες-στιγμιότυπα από τα δραματικά γεγονότα του 1912-13 προερχόμενες από το ψηφιακό φωτογραφικό αρχείο του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, παραχωρημένο από το Ιδρύμα Ακτία Νικόπολης. Ο μίτος της όλης σύνθεσης είχε έξι στάσεις: Τόπος, Χρόνος, Μνήμη, Άνθρωποι, Πόλεμος, Ειρήνη. Η ροή αυτή συμπλέχθηκε με έναν αφηγηματικό ιστό από έργα σηματωρούς της αρχαίας γραμματείας, της νεότερης ελληνικής ποίησης καθώς και από καταγραφές των γεγονότων του 1913 από δύο αυτόπτες μάρτυρες, την σύζυγο του τότε Γάλλου προξένου στα Ιωάννινα, Jeanne Caroline Dussop, γνωστότερη με το ψευδώνυμο Guy Chantepleure, η οποία ζούσε στην πολιορκούμενη πολυεθνική πόλη, και την ζωγράφο Θάλεια Φλωρά Καραβία, η οποία ακολουθούσε τα ελληνικά στρατεύματα ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας “Εφημερίς” της Αλεξάνδρειας.  Την επιλογή των κειμένων και την αρμολόγηση του νοήματος πλοήγησε και αφηγήθηκε ο Φώτης Γιωτάκης που μαζί με την εκφραστικότητα της φωνής της Παναγιώτας Ναυρόζογλου και του Παναγιώτη Μπάκα  χρωμάτισαν το μουσικό τοπίο, όλοι μέλη της ομάδας το Ανατολικό της Δωδώνης. Ο διευθυντής φωτογραφίας Γιάννης Βαλεράς φώτισε, ειδικά και μόνον για την παράσταση, τμήματα των συγκροτημάτων των πυροβολείων, καθώς και το ερειπωμένο πέτρινο κτήριο το οποίο επιλέχθηκε ως το σκηνικό της παράστασης, δημιουργώντας μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα οικειότητας, υποσημαίνοντας  παράλληλα την ιστορικότητα του τόπου.
Τα οχυρά Μπιζανίου συνιστούν την πρώτη εφαρμογή της τεχνικής τού ελαφρώς οπλισμένου σκυροδέματος (μπετόν) στη Νότια Βαλκανική και των οποίων είναι αξιοσημείωτη η μετά από έναν αιώνα διατήρηση τους.
Η πολύτεχνη πράξη Η-Χ-Υ-Ρ-Ο, η οποία ξεδιπλώθηκε στο τοπίο των οχυρών του Μπιζανίου, και την οποία παρακολούθησαν περίπου τετρακόσιοι θεατές-ακροατές, επεδίωξε να αφουγκραστεί την ιστορικότητα του συγκεκριμένου τόπου ως μία αφετηρία για να ανιχνεύσει κανείς διαδρομές, ατομικές και συλλογικές, πάνω σε διαχρονικές σχέσεις, σε ερμηνείες του κόσμου, όπως ο πόλεμος και η ειρήνη, η ζωή και ο θάνατος, η φύση  και οι ανθρώπινες κοινωνίες, η υποταγή και η επικράτηση, η εξάρτηση και η αυτοδιάθεση, η δικαιοσύνη και η ελευθερία.  Η βιωματικού ύφους αυτή εμπειρία κατέδειξε τη δυνατότητα εναλλακτικής αξιοποίησης και ένταξης στη συλλογική μνήμη του πολιτισμικού αποθέματος των οχυρών Μπιζανίου, τόπο παράδοξα μακρινό και κοντινό μαζί. 

Πηγή: firmani.gr 



Η-Χ-Υ-Ρ-Ο
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Δημήτρης Καραγεώργος
Ιδέα: Ελένη Κοτζαμποπούλου και Δημήτρης Καραγεώργος
Μουσική:
Δημήτρης Καραγεώργος
υπολογιστής με Controllers, ney, τσαμπούνα, μονόχορδο, κρουστά και μέταλλα από θραύσματα των βλημάτων του Mπιζανίου
Σταύρος Σακελλαρίου
υπολογιστής με Controllers, ζωντανή επεξεργασία ήχου, Diffusion
Video: Κωστής Εμμανουηλίδης
Φωτισμοί: Γιάννης Βαλεράς
Επιλογή κειμένων, αφήγηση: Φώτης Δ. Γιωτάκης *
Τραγούδι: Παναγιώτα Ναυρόζογλου*, Παναγιώτης Μπάκας*
* μέλη της ομάδας τέχνης Α.ΔΩ. (το Ανατολικό της Δωδώνης)

Ηχητικά: Αλέκος Νάστος, Πάνος Λάρδας
Αφίσα: Graam Graam
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Ηπειρωτικών Σπουδών, Γενική Γραμματεία Πολιτισμού, Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α.
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών

Κάμερες : Δημήτρης Ράδης, Δημήτρης Ντάρας
Μοντάζ : Δημήτρης Ντάρας

info@ntaras.gr
https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=u_jiou1lOMk#at=323
Ιωάννινα 2013