"Ευχαριστώ αυτούς που κράτησαν τη Θρησκεία μου, τη Γλώσσα μου και την Εθνικότητά μου, για να είμαι Χριστιανός και να λέγομαι Έλληνας."


(Παύλος Βρέλλης)





«Δεν ήρθε πρώιμα η άνοιξη κι ουδέ το καλοκαίρι.

Χαιρόμαστε, χορεύουμε και ψιλοτραγουδάμε,

γιατί ελευτερωθήκανε, αητέ, τα Γιάννενά μας!»






«Την Ιστορία μελέτα παιδί μου,
γιατί έτσι όχι μόνο τον εαυτό σου και τη ζωή σου θα κάμεις ένδοξη και χρήσιμη στην ανθρώπινη κοινωνία,
αλλά και το μυαλό σου οξυδερκέστερο και διαυγέστερο... »
[Ιπποκράτης]





1912 – 1913 - Η συμβολή των γυναικών στην απελευθέρωση της Ηπείρου



Απο την ιστοσελιδα της «Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων»


Απόσπασμα από την ομιλία του Αθανασίου Δάλλα, στα Γιάννινα, 

την 18η Φεβρουαρίου 2013, 

στα πλαίσια των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων



Σε όλες τις περιόδους της ιστορίας, οι γυναίκες της Ελλάδος πρωτοστατούσαν στους εθνικούς μας αγώνες.  Ατέλειωτη η απαρίθμηση παραδειγμάτων αλλά, χάριν οικονομίας χρόνου, θα περιοριστούμε μόνο σε μερικά περιστατικά της σύγχρονης ιστορίας μας. Η Μόσχω Τζαβέλλα, όταν το Σούλι κινδύνευε και οι άντρες λείπαν στον πόλεμο, ζώστηκε τ’ άρματα και μαζί με τις άλλες Σουλιώτισσες πολέμησε, νικηφόρα, τον εχθρό. Η Λένη του Μπότσαρη, οι γυναίκες του Ζαλόγγου και η Δέσπω Μπότσαρη, επέλεξαν την μαρτυρική αυτοθυσία αντί της ατίμωσης και της υποδούλωσης. Οι σκληροτράχηλες γυναίκες της Πίνδου φορτώθηκαν τα πυρομαχικά και αδιαφορώντας για τον κίνδυνο, τα κουβαλούσαν στις προωθημένες μονάδες της 1ης γραμμής. Και εάν ξεμακρύνουμε λίγο γεωγραφικά, θα πρέπει να μνημονεύσουμε τις Μανιάτισσες που οπλίστηκαν και πολέμησαν τον Ιμπραήμ στο Δυρό, και τις γυναίκες της Μακεδονίας που, στην Αραπίτσα της Νάουσας, έστησαν το δικό του Ζάλογγο. Πέρα όμως απ’ αυτές που προσέφεραν και θυσιάστηκαν στην πρώτη γραμμή των μαχών, υπάρχουν και οι ηρωίδες των μετόπισθεν. Είναι αυτές που όταν, οι άνδρες έλειπαν στο στρατό για χρόνια, κράτησαν όρθιες τις οικογένειες τους και, μαζί, κράτησαν όρθια και την ίδια την πατρίδα. Είναι αυτές που όταν έχασαν στον πόλεμο παιδιά και συζύγους, δεν έσκυψαν το κεφάλι, αλλά περήφανες  συνέχισαν να οδηγούν αυτούς που απόμειναν στα μονοπάτια των προαιώνιων αξιών της φυλής μας.

Όταν στις 5 Οκτωβρίου 1912 τα βαλκανικά κράτη κήρυξαν τον πόλεμο κατά της Τουρκίας, το έθνος μονιασμένο, με άξιους ηγέτες και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, αγωνίστηκε για την πραγμάτωση του οράματος της Μεγάλης Ιδέας για την απελευθέρωση των σκλαβωμένων αδελφών. Σίγουρα η περίοδος 1912-1913 υπήρξε μια από τις ευτυχέστερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας μας και οι πολεμικές επιχειρήσεις αυτής της περιόδου είχαν σαν αποτέλεσμα την απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου και των νησιών του Αιγαίου.

Στο κάλεσμα της πατρίδας ανταποκρίθηκαν όλοι. Άνδρες, γυναίκες, στρατευμένοι και εθελοντές. Έσπευσαν όλοι να προσφέρουν για τη λευτεριά μας ότι μπορούσε ο καθένας: αίμα, μόχθο, πνεύμα, αλκή, χρήμα. Πολλά έχουν γραφτεί και άλλα τόσα έχουν ειπωθεί για την δράση και τους αγώνες των ανδρών που στελέχωναν τις ανταρτικές ομάδες και τα στρατιωτικά σώματα. Όμως γνωρίζουμε πολύ λίγα για τη δράση των γυναικών αυτής της περιόδου.

Στη σημερινή εκδήλωση θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τη μεγάλη, τη σημαντική, την αποφασιστική συμβολή των Ελληνίδων στον αγώνα για την απελευθέρωση της φιλτάτης ημών πατρίδος, της Ηπείρου και να παρουσιάσουμε μερικά γεγονότα και περιστατικά που συνδέονται με τη δράση τους.

Και τούτο ας μη θεωρηθεί μόνο πράξη δικαία και ηθική, με την οποία αποδίδουμε την οφειλόμενη τιμή και ευγνωμοσύνη μας προς αυτές. Περισσότερο ας θεωρηθεί σαν εκδήλωση καθαγιασμού του τίμιου δρόμου του παρελθόντος, διαπαιδαγώγησης της νεότητας και παραδειγματισμού προς υπηρέτηση των κοινών υψηλών ιδανικών της πατρίδας μας.

Λίγα χρόνια πριν από την έναρξη του πολέμου, το 1906, οι συμπατριώτες μας Παναγιώτης Δαγκλής , Σπύρος ΣπυρομήλιοςΧρήστος Χριστοβασίλης κ.α., ίδρυσαν την Ηπειρωτική Εταιρία με σκοπό την προετοιμασία του εδάφους και την δημιουργία κατασκοπευτικών δικτύων στην κατεχόμενη Ήπειρο.

Οι γυναίκες εντάσσονται, από την πρώτη στιγμή, στις τάξεις του Ηπειρωτικού Κομιτάτου.

......

Σε μια εποχή σύγχυσης που η κοινωνία και τα έθνος μας, προσπαθούν να διαμορφώσουν αξίες και ιδανικά και να ανακτήσουν τη χαμένη συνοχή και αξιοπρέπεια τους,  εμείς δε χρειάζεται παρά να παραδειγματιστούμε από τον πατριωτισμό αυτών των γυναικών που:

  • Υπηρέτησαν ιδανικά και αξίες, που ικανοποιούσαν το κοινό αίσθημα όλων των Ελλήνων, εκείνο το κοινό αίσθημα που – από μόνο του – δομεί τις βάσεις μιας συνεκτικής κοινωνίας

  • δεν δείλιασαν μπροστά στις δυσκολίες, πίστεψαν στο δίκαιο του αγώνα και αγωνίστηκαν με πάθος για την τελική νίκη

  • προσήλθαν στον αγώνα εθελοντικά έχοντας σα μόνο όπλο τη διάθεση για προσφορά για την ικανοποίηση κοινών και αγαθών στόχων

  • δεν απέβλεπαν σε καμμιά ανταμοιβή. Εμπνέονταν μόνο από έναν άδολο πατριωτισμό που τον υπηρέτησαν πιστά για να μας προσφέρουν μια πατρίδα ελεύθερη

Δικό μας χρέος είναι να παραδειγματιστούμε απ’ αυτές τις υπέροχες Ελληνίδες, να υπηρετήσουμε τα ιδανικά και τις αξίες που τις ενέπνευσαν και να προσπαθήσουμε ενωμένοι να παραδώσουμε στους επιγόνους μας μια πατρίδα πιο ισχυρή και πιο δίκαιη.

-------------------------------------------------
Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία εδώ: