ΠΛΗΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΛΗΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

[παραθέτουμε άρθρο (παράθεμα 5) τής Εφημερίδας «ΠΑΓΧΙΑΚΗ» τής 10/2/1913, στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά τα οχυρωματικά έργα τού Τουρκικού στρατού στην περιφέρεια τών Ιωαννίνων, όπως τα παρουσίαζε τότε η Αγγλική Εφημερίδα Daily Telegraph, της οποίας τη σχετική δημοσίευση αναδημοσίευσε η χιώτικη εφημερίδα. Είναι αξιοσημείωτη η πεποίθηση τής Αγγλικής εφημερίδας, δέκα μέρες πριν την τελική επίθεση στο Μπιζάνι, ότι τη νίκη θα κερδίσουν τα ελληνικά όπλα, παρά τη συντριπτική υλική υπεροπλία τών Τούρκων. Τη βεβαιότητά του για την επικείμενη νίκη τών Ελλήνων στο Μπιζάνι στηρίζει το Αγγλικό έντυπο αφενός στις στρατηγικές ικανότητες τού στρατηγού Σαπουντζάκη και αφετέρου στις αλλεπάλληλες νίκες που είχε μέχρι τη στιγμή εκείνη καταγάγει ο ελληνικός στρατός καθώς και στο ακμαιότατο ηθικό του!]

Τι λέγει Άγγλος πολεμικός ανταποκριτής

Ο ειδικός ανταποκριτής τού «Ημερησίου Τηλεγράφου» τού Λονδίνου εκ του εν Ηπείρω Ελληνικού στρατοπέδου αποστέλλει την κάτωθι λεπτομερή περιγραφήν τών οχυρωματικών έργων τών Τούρκων τα οποία ευρίσκονται πέριξ τών Ιωαννίνων και το δύσκολον τής επιχειρήσεως προς εκπόρθησιν τής πόλεως.

Αλλά, λέγει, με την στρατηγικότητα τού στρατηγού Σαπουντζάκη και την σταθεράν του πεποίθησιν περί της τελικής του επιτυχίας η εκπόρθησις αυτών είναι σχεδόν βεβαία. Τα πέριξ τών Ιωαννίνων φρούρια είναι εκτισμένα με λίθους και πηλόν. Είναι κακώς κεκρυμμένα και δεν προστατεύουν τας εν αυτοίς φρουράς από τας κακοκαιρίας δεν έχουν δε και θυρίδας (πολεμίστρας).

Μολονότι τα φρούρια σχηματίζουν μίαν τελείαν ζώνην δύνανται να γίνωσιν αντικείμενα επιθέσεως εν έκαστον χωριστά. Μόνον επί του χάρτου υπάρχουσιν οι σταθμοί οίτινες θα υπερήσπιζον τα πλησιέστερον δεσπόζοντα τών φρουρίων σημεία. Προς βορράν και νότον έχουσιν τεθή συρματοπλέγματα ύψους 35 εκατοστομέτρων περίπου. Αλλά τα χαρακώματα τα προστατεύοντα το πεζικόν είναι άχρηστα παλαιού συστήματος και ελαχίστην προστασίαν δύνανται να παράσχωσιν εναντίον τού νεωτέρου πυροβολικού. Υπάρχουσιν αι εξής πυροβολαρχίαι αρχόμεναι από τής βορειοδυτικής πλευράς. Τα οχυρωματικά έργα τού Μεγάλου Γαρδικιού και του Μεντέλα έχουσι 4 πυροβολαρχίας, αποτελουμένας εκ 33 τηλεβόλων Κρουπ τών 9 εκατοστομέτρων. Νοτιώτερον και προς δυσμάς τών Ιωαννίνων εις απόστασιν 9 περίπου χιλιομέτρων εν τω χωρίω Σαρδοϊτσα έχουν εγκατασταθή δύο πυροβολαρχίαι, εκάστη δε τούτων αποτελείται από 6 τηλεβόλα τών 9 εκατοστομέτρων και μια ορειβατική πυροβολαρχία με 9 πυροβόλα.

Εις την Μονήν Δουρούτη και Περιστέρα υπάρχει μία πυροβολαρχία εξ 9 τηλεβόλων Κρουπ των 9 εκατοστομέτρων, μία πυροβολαρχία εκ 4 τηλεβόλων τών 12 εκατοστομέτρων και μία εκ τεσσάρων πολυβόλων.

Εις την Μπιζάνην περί τα 10 χιλιόμετρα προς νότον τών Ιωαννίνων – θέσις δεσπόζουσα τής από Πρεβέζης εις Ιωάννινα οδού – υπάρχουσιν 6 οχωρωματικά έργα. Επί του ενός έχουν τοποθετηθή 9 τηλεβόλα των 9 εκατοστομέτρων και 2 των 6 εκατοστομέτρων, 4 ορειβατικά και 4 μυδραλλιοβόλα και μία πυροβολαρχία με 4 ακόμα μυδραλλιοβόλα.

Εις Γιατρίσσα περί τα τέσσαρα χιλιόμετρα προς ανατολάς τών Ιωαννίνων υπάρχει μία πυροβολαρχία εκ 3 ορειβατικών ταχυβόλων και ετέρα τοιαύτη με 8 παρόμοια ταχυβόλα επί δε της νησίδος εις την λίμνην τών Ιωαννίνων δεσποζούσης τής βορείου πλευράς υπάρχουσι 2 πυροβόλα τών 9 εκατοστομέτρων και εις το Πέραμα δύο έτι παρόμοια τηλεβόλα.

Η Τουρκική φρουρά ανερχομένη εις 30 χιλ. ναυτικού στρατού ηυξήθη δι’ ατάκτων στιφών αποτελείται δε εκ μιάς Μεραχίας ρεδίφηδων, μιάς Νεζάμηδων και μεγάλου αριθμού πυροβολητών. Η φρουρά διατελεί υπό την ανωτάτην αρχηγίαν τού Εσσάτ Πασσά άγοντος το 54^ον έτος τής ηλικίας του λίαν πεπαιδευμένου αξιωματικού εμπνεομένου δε με Γερμανικάς αρχάς. Ο αρχηγός τού επιτελείου του εις ανικανώτατος άνθρωπος είναι ο αδελφός του.

Ως φαίνεται η επιχείρησις θεωρείται δυσχερεστάτη. Αλλά ο στρατηγός κ. Σαπουντζάκης, όστις είναι πιθανώς ο πλέον πεπειραμένος στρατιώτης εν Ελλάδι, σπουδάσας την στρατηγικήν ασχολείται κυρίως εις επιδεξίους κινήσεις παρά εις κτηνώδεις κατά μέτωπον εφόδους. Ουδείς αμφιβάλλει περί του αποτελέσματος το οποίον θα είναι το λαμπρότερον πολεμικόν εγχείρημα κατά τον παρόντα πόλεμον δεδομένου ότι εις άλλα μέρη οι σύμμαχοι υπερείχον αριθμητικώς τού εχθρού, ενώ εν Ηπείρω η κατάστασις δεν είναι διάφορος εκείνης εις ην ευρέθη ο στρατηγός Μπύλερ εις το Καλένσο εκτός του ότι μία εκτάκτως λαμπρά ωχυρωμένη Λαίδυσμιθ είναι εις χείρας του εχθρού.

Το γεγονός ότι ο στρατός ούτος ηδυνήθη μέχρι τούδε να καταλάβη τόσον έδαφος εις δυσκολωτάτην χώραν με σθεναρωτάτην και πείσμονα αντίστασιν και με εντελώς ασημάντους απωλείας δεικνύει ότι η καλή στρατηγική μολονότι με μικρότερον αριθμόν ανδρών δύναται να βαδίση προς τα πρόσω.

[Άρθρο Εφημερίδας ΠΑΓΧΙΑΚΗ 10 Φεβρ. 1913]

Ηλιοβασίλεμα στα οχυρά του Μπιζανίου

φωτό: Photos from Ioannina

Επιμέλεια:

Λεωνίδας Πυργάρης

Φιλόλογος Καθηγητής

2^ο Γεν. Λύκειο Χίου

[Χίος: Απρίλιος 2013]